CÁC BƯỚC TỔ CHỨC SINH HOẠT TỔ CHUYÊN MÔN THEO HƯỚNG NGHIÊN CỨU BÀI HỌC LẦN 5 CỦA TỔ LỊCH SỬ – ĐỊA LÍ
Như chúng ta đã biết, mọi hoạt động trong nhà trường đều nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy học. Dạy học theo hướng phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh, tăng cường giáo dục đạo đức, giáo dục kĩ năng sống, ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và trong quản lí. Trong đó, đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt của các tổ chuyên môn cũng luôn được coi trọng trong tổ.
Nhằm tạo cơ hội cho giáo viên trong tổ được học tập lẫn nhau thông qua hoạt động cùng nhau xây dựng kế hoạch bài học, cùng nhau dự giờ, phân tích bài học, qua đó giúp giáo viên phát triển năng lực chuyên môn, kĩ năng giảng dạy, phát triển khả năng sáng tạo, …Tạo cơ hội cho tất cả giáo viên trong tổ nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm và phát huy khả năng sáng tạo trong việc áp dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học thông qua việc dự giờ, trao đổi, thảo luận, chia sẻ sau khi dự giờ. Nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường nói chung và của tổ Lịch Sử-Địa Lí nói riêng. Đảm bảo cho tất cả học sinh có cơ hội tham gia thực sự vào quá trình học tập, giáo viên quan tâm đến khả năng học tập của từng học sinh.
Chính vì vậy “ Đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học” là một bước thay đổi cơ bản để nâng cao hiệu quả sinh hoạt chuyên môn, nâng cao chất lượng dạy và học.
Tổ thống nhất chọn bài 6: Khái lược tiến trình lịch sử Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX để thực hiện.
Bước 1. Xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch bài học nghiên cứu:
Tổ xác định mục tiêu kiến thức và kỹ năng mà học sinh cần đạt được (theo mục tiêu về phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh), đảm bảo phù hợp với trình độ và lứa tuổi của HS khi chọn bài học nghiên cứu.
Xây dựng kế hoạch bài học nghiên cứu: Bài dạy minh họa do giáo viên trong tổ cùng thiết kế, thảo luận, thống nhất lựa chọn phương án tối ưu nhất. GV trong tổ thảo luận nội dung bài học, các phương pháp, phương tiện dạy học đạt hiệu quả cao, cách tổ chức dạy học, cách rèn kỹ năng, hướng dẫn học sinh cách vận dụng kiến thức đã học để giải quyết tình huống thực tiễn… Dự kiến những thuận lợi, khó khăn của HS khi học tập và các tình huống xảy ra cùng với cách xử lý tình huống … Sau khi kết thúc cuộc thảo luận, Cô Nhung được phân công thực hiện dạy minh họa sẽ nghiên cứu, phát triển … các ý kiến góp ý của tổ CM. Cô Nhung hoàn thiện kế hoạch dạy minh họa và chuẩn bị điều kiện tốt nhất cho tiết dạy.
Bước 2. Tiến hành dạy bài học (bài giảng minh họa) và dự giờ
Vào tiết 1, ngày 23/11/2022 cô Trần Thị Thanh Nhung thực hiện tại lớp 7A1, tiết dạy đã diễn ra với sự tham dự của các giáo viên trong tổ.
– Trong quá trình dạy cô Nhung đã quan sát việc học của tất cả học sinh, cách làm việc nhóm, thái độ tình cảm của học sinh… bảo đảm cho tất cả học sinh có cơ hội tham gia thực sự vào quá trình học tập, cô quan tâm đến khả năng học tập của từng học sinh, đặc biệt những học sinh có khó khăn, phát huy khả năng sáng tạo trong việc trao đổi và hoạt động nhóm, các em tự tin hơn, không bị áp lực khi giáo viên dự giờ.
Khi dự giờ GV tập trung vào việc học của học sinh, theo dõi nét mặt, hành vi, sự quan tâm đến bài học của học sinh đặc biệt cần ghi chép cụ thể thái độ của học sinh khi tham gia trả lời các câu hỏi của GV, thông qua đó tìm mối liên hệ giữa việc học của HS với tác động của giáo viên về cách sử dụng các phương pháp dạy học, cách tổ chức lớp học.
Bước 3. Thảo luận về bài học nghiên cứu
Cô Nhung chia sẻ về bài học: những ý tưởng mới; những thay đổi, điều chỉnh về nội dung; phương pháp dạy học; những điều hài lòng và chưa hài lòng trong quá trình dạy minh họa. Sau đó, giáo viên trong tổ chia sẻ các ý kiến của mình về bài học sau khi dự giờ với nội dung: trao đổi, chia sẻ, lắng nghe mang tính xây dựng, thảo luận xem HS học như thế nào? (mức độ tham gia, hứng thú và kết quả học tập của từng em). Cùng suy nghĩ: vì sao học sinh chưa tích cực tham gia vào hoạt động học, học chưa đạt kết quả… và đưa ra các biện pháp thay đổi cách dạy phù hợp. Tất cả giáo viên đều lắng nghe, tôn trọng ý kiến của nhau khi thảo luận.
Bước 4. Áp dụng cho thực tiễn dạy học hàng ngày
Thông qua tiết dạy minh họa, thông qua thảo luận tiết dạy của đồng nghiệp, giáo viên tự rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân, kiểm nghiệm những vấn đề đã được dự giờ và thảo luận, áp dụng vào bài giảng hàng ngày trên lớp. Bên cạnh đó giáo viên cũng điều chỉnh thói quen đánh giá giờ dạy qua hoạt động của giáo viên, người dự cần hiểu và thông cảm với khó khăn của người dạy, đặt mình vào vị trí của người dạy để phát hiện những khó khăn trong việc học tập của học sinh nhằm tìm cách giải quyết.
Như vậy đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học là để cải tiến nội dung dạy học cụ thể nên thông qua quá trình hợp tác với các giáo viên trong tổ, giáo viên sẽ hiểu sâu hơn về nội dung kiến thức của bài học vì chính giáo viên phải đào sâu suy nghĩ hơn và được bổ sung từ ý kiến của những người khác, qua đó năng lực sư phạm của giáo viên được cải thiện. Giáo viên phải cùng nhau thảo luận về những biểu hiện có thể có ở học sinh trong quá trình học để có những phương pháp dạy học cho phù hợp.
Nguồn: trường THCS Tân Hộ Cơ
Người viết tin, bài: Trần Thị Kim Tuyền
Tổ Lịch Sử – Địa Lí